تومور مغزی خوش خیم (غیر سرطانی) یک توده غیر طبیعی در مغز است که به بافت مغز و اطراف آن حمله نمی کند یا به نخاع گسترش نمی یابد. تومورهای غیر سرطانی مغز تمایل دارند در یک مکان باقی بمانند. در صورت بروز نشانه‌های تومور مغزی باید به متخصص مغز و اعصاب مراجعه و نوع آن برای درمان تعیین شود. در ادامه مقاله با ما همراه باشید تا بیشتر تومور مغزی خوش خیم را بررسی کنیم.
تومور مغزی خوش خیم، عارضه مرموز در سلامتی هستند که ما نمی توانیم به طور کامل علت آن را متوجه شویم. پزشکان گاهی اوقات به طور اتفاقی این تومورها را کشف می کنند و یا در برخی موارد این تومور موجب بروز علائمی می شود که در بررسی ها و تصویربرداری پزشک آن را می بیند.
برای مثال، ممکن است در هنگام بررسی تصاویر بیمار پس از یک تصادف رانندگی، تومور دیده شود. جالب تر این است که زنان در مقایسه با مردان ریسک ابتلا به دو نوع تومر مغزی غیرسرطانی مننژیوم و آدنوم هیپوفیز بالاتری دارند. اما علت آن مشخص نیست.
تومور مغزی خوش خیم
تومورهای غیر سرطانی مغز تمایل دارند در یک مکان باقی بمانند و گسترش پیدا نکنند. اگر تمام تومور را بتوان در طی جراحی برداشت، معمولاً برنمی‌گردند. از آنجایی که سرطانی نیستند، اغلب درمان آنها موفق است، اما هنوز جدی هستند و می‌توانند زندگی را تهدید کنند.
اگر تومر مغزی غیرسرطانی را نتوان به طور کامل برداشت، این خطر وجود دارد که دوباره رشد کند. در این تومور باید با کمک اسکن به دقت کنترل یا با رادیوتراپی درمان شود.
اطلاعات این مقاله در مورد تومور مغزی خوش خیم است. اگر می خواهید درباره تومور مغزی بدخیم اطلاعات کسب کنید، مقاله لینک شده را مطالعه نمائید.
انواع تومور مغزی خوش خیم
انواع مختلفی از تومورهای مغزی غیر سرطانی وجود دارد که به نوع سلول های مغزی تحت تأثیر مرتبط هستند. مثلا:
کوردوما
این تومورهای نادر و با رشد آهسته معمولاً در بیماران 50 تا 60 ساله یافت می شوند و اغلب در پایه جمجمه یا پایین ستون فقرات هستند. کوردوما می تواند به استخوان مجاور حمله و یا به بافت اطراف فشار وارد و در نتیجه درد یا مشکلات حرکتی ایجاد کند.
کرانیوفارنژیوم
حذف این تومورهای خوش خیم می تواند چالش برانگیز باشد. زیرا اغلب در اعماق قسمتهای مهم مغز، معمولاً در بخشی از غده هیپوفیز، هستند. غده هیپوفیز هورمون های بدن را تنظیم می کند، بنابراین بیماران ممکن است به درمان جایگزینی هورمون نیاز داشته باشند.
گانگلیوسیتوم
این تومور مغزی خوش خیم یک نوع نادر و با رشد آهسته است که معمولاً افراد بین 10 تا 30 سال را درگی می کند. این نوع تومورها اغلب با صرع همراه هستند.
گلوموس ژوگولار
تومور گلوموس ژوگولار در استخوان تمپورال جمجمه در ناحیه ای به نام سوراخ ژوگولار رشد می کند. سوراخ ژوگولار جایی است که ورید ژوگولار و چندین عصب مهم از جمجمه خارج می شوند. این تومورهای نادر می توانند در هر سنی ایجاد شوند، در بزرگسالان 60 تا 70 ساله شایع تر هستند.
مننژیوم
تومور مغزی خوش خیم مننژیوم معمولاً غیر سرطانی و از شایع ترین تومورهای خوش خیم داخل جمجمه است. این تومورها از مننژها(ساختار غشایی مانندی که مغز و نخاع را احاطه کرده اند) نشات می گیرند.
پینئوسیتوما
پینئوسیتوما تومور غده صنوبری است. غده صنوبری در مغز ملاتونین، هورمون تنظیم کننده خواب را می سازد. این تومورها به کندی رشد می کنند و به ندرت به سایر قسمت های بدن گسترش می یابند.
آدنوم هیپوفیز
غده هیپوفیز هورمون های بدن را تنظیم می کند و در پایه مغز، درست پشت چشم ها قرار دارد. آدنوم هیپوفیز تومر مغزی غیرسرطانی با رشد آهسته ای است که از سلول های غده هیپوفیز به وجود می آیند. افراد در هر سنی ممکن است به آدنوم هیپوفیز مبتلا شوند.
شوانوماس
شوانوما نوعی تومور غلاف عصبی است. این شایع ترین نوع تومور خوش خیم مغزی عصبی محیطی در بزرگسالان است. شوانوما می تواند در هر نقطه از بدن و در هر سنی رخ دهد. درمان بستگی به این دارد که رشد غیرطبیعی در کجا قرار دارد و اینکه آیا باعث درد می شود یا به سرعت رشد می کند.
تومورهای مغزی بر اساس سرعت رشد و گسترش و احتمال رشد مجدد آنها پس از درمان از 1 تا 4 درجه بندی می شوند. انواع تومور مغزی خوش خیم درجه 1 یا 2 هستند، رشد آهسته دارند و احتمال گسترش آنها کم است.
بیشتر این تومورهای مغزی درجه بدخیمی یک یا دو دارند که با جراحی دقیق و کامل قابل درمان بوده و معمولا عود نمی کنند.
علائم و نشانه‌های تومور مغزی خوش خیم
علائم تومورهای مغزی غیر سرطانی بستگی به بزرگی و محل قرارگیری آن در مغز دارد. برخی از تومور مغزی‌های خوش خیم با رشد آهسته در ابتدا هیچ علامتی ندارند.
علائم رایج عبارتند از:
- سردردهای جدید و مداوم
- تشنج (حملات صرعی)
- حالت تهوع، استفراغ و خواب آلودگی مداوم
- تغییرات ذهنی یا رفتاری، مانند تغییر در شخصیت
- ضعف یا فلج، مشکلات بینایی یا مشکلات گفتاری
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید!
در صورت داشتن علائم‌هایی از تومور مغزی خوش خیم به پزشک عمومی و یا متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. بررسی علت علائم و اینکه آیا تومور دارید یا نه باید توسط یک متخصص انجام شود.
پزشک بیمار را معاینه می کند و در مورد علائم می پرسد. همچنین ممکن است سیستم عصبی بیمار را آزمایش کند. اگر پزشک عمومی فکر کند که ممکن است تومور مغزی باشد یا مطمئن نیستند که چه چیزی باعث علائم بیمار شده است، او را به یک متخصص مغز و اعصاب ارجاع می دهد.
علل تومور غیر سرطانی مغز
علت بیشتر تومورهای غیر سرطانی مغز ناشناخته است، اما احتمال ابتلا به آن در موارد زیر بیشتر است:
- افراد بالای 50 سال
- سابقه خانوادگی تومور مغزی خوش خیم
- ابتلا به بیماری ژنتیکی
برخی بیماری های ژنتیکی ریسک ابتلا به تومور مغزی خوش خیم را افزایش می دهد. مانند نوروفیبروماتوز نوع 1، نوروفیبروماتوز نوع 2، توبروس اسکلروزیس، سندرم Turcot، سندرم سرطان Li-Fraumeni، سندرم فون هیپل-لینداو، و سندرم گورلین. - انجام رادیوتراپی
درمان تومور مغزی خوش خیم
در واقع درمان تومور مغزی خوش خیم به نوع و محل تومور بستگی دارد.
معمولا از جراحی برای از بین بردن تومور مغزی خوش خیم استفاده می شود. معمولا پس از برداشتن بر نمی گردند. اما گاهی اوقات تومورها دوباره رشد می کنند یا سرطانی می شوند.
اگر نتوان تمام تومور را برداشت، ممکن است برای کنترل رشد سلول‌های غیرطبیعی باقی‌مانده، به درمان‌های دیگری مانند رادیوتراپی و شیمی‌درمانی نیاز باشد.
چه چیز در انتظارتان است؟
اگر تومور مغزی خوش خیم دارید، آینده شما به عوامل مختلفی بستگی دارد مثل:
- سن
- نوع تومور
- محل تومور
- موفقیت درمان
- سطح کلی سلامتی
پیش بینی میزان بقا دشوار است. زیرا تومورهای مغزی نادر هستند و انواع مختلفی دارند. بهترین جراح مغز و اعصاب در تهران یا هر شهر دیگری که شما را معالجه می‌کند به شما کمک می‌کند تا گزینه‌های درمانی خود را پیدا کنید و چشم انداز آینده را به طور کلی به شما می گوید.
بهبودی پس از درمان تومور مغزی خوش خیم
پس از درمان، ممکن است مشکلاتی مانند تشنج و مشکل در گفتار و راه رفتن برای بیمار اتفاق بیافتند. ممکن است برای کمک به بهبودی یا سازگاری با این مشکلات به درمان جانبی(گفتار درمانی و توانبخشی) نیاز باشد.
بسیاری از افراد در نهایت می‌توانند فعالیت‌های روتین خود مانند کار و ورزش را از سر بگیرند. اما ممکن است شروع به روال سابق زمان ببرد. کمک مشاور و روانشناس در کنار درمان جراحی تومور مغزی خوش خیم به بیماران کمک شایانی می کند.
برنامه درمانی را هر چه زودتر شروع کنید!
تومور مغزی، چه خوش خیم یا بدخیم، معمولاً با جراحی، پرتودرمانی یا شیمی درمانی، به تنهایی یا ترکیبی از آنها درمان می شوند. تصمیمات درمانی همیشه به صورت موردی گرفته می شود و به عوامل متعددی بستگی دارد. خطرات و عوارض جانبی مرتبط با هر نوع درمان وجود دارد.
دکتر خلیل میرزامحمدی به عنوان یکی از بهترین جراحان و متخصصان مغز و اعصاب ایران، در کنار بیمار و خانواده او یک برنامه درمانی تنظیم می کند تا بیمار به بهترین نتیجه ممکن برسد.ایشان طیف وسیعی از گزینه‌ها و روش‌های درمانی را ارائه می‌کنند تا بیمار طبق شرایط خودش تصمیم‌گیری کند.
عوارض بعد از عمل تومور مغزی خوش خیم
مشکلات و عوارض بعد از عمل تومر مغزی غیرسرطانی به صورت عوارض کوتاه مدت و بلند مدت تقسیم می شوند که در ادامه توضیح می دهیم:
عوارض فوری
معمولاً افراد بلافاصله پس از جراحی احساس بدتری نسبت به قبل دارند. برداشتن تومور مغزی چه خوش خیم باشد چه بدخیم یک عمل بزرگ است. بنابراین ممکن است مدتی طول بکشد تا بیمار به روال عادی زندگی خود بازگردد. عوارض کوتاه مدت بعد از جراحی عبارتند از:
- ضعف
- سرگیجه
- عدم تعادل یا هماهنگی اعضای بدن
- تغییر شخصیت یا رفتار
- گیجی
- مشکل در گفتار
- تشنج
برخی بیماران ممکن است مشکلات طولانی مدت داشته باشند. همیشه نمی توان از قبل گفت که اوضاع چگونه پیش خواهد رفت.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره هزینه جراحی تومور مغزی در تهران این مقاله را بخوانید!
عوارض طولانی مدت
عوارضی که ممکن است رخ دهد به قسمتی از مغز دارد که تومور در آن قرار داشته بستگی دارد. یا اگر فقط بخشی از تومور را برداشته شود. عوارض طولانی مدت ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مشکل در راه رفتن
- ضعف در بازو یا پا
- مشکل در تمرکز یا به خاطر سپردن چیزها
- تغییر رفتار
- اختلال گفتاری
طول عمر بیماران تومور مغزی خوش خیم
طول عمر بیماران تومور مغزی طبق بقای نسبی 5 ساله بررسی می شود. یعنی آمار می گیرند که 5 سال بعد از درمان بیمار زنده است یا خیر. میزان بقای نسبی 5 ساله برای افراد کمتر از 15 سال حدود 75 درصد است. برای افراد 15 تا 39 ساله، میزان بقای نسبی 5 ساله نزدیک به 72 درصد است. میزان بقای نسبی 5 ساله برای افراد 40 ساله و بالاتر 21 درصد است.
در این ویدئو صحبت های دکتر خلیل میرزامحمدی درباره طول عمر بیماران مبتلا به تومور مغزی را ببینید:
سوالات متداول
سخن آخر
تمام تومورهای مغزی شناخته شده باید توسط جراح مغز و اعصاب ارزیابی شوند. برخی از آنها ممکن است نیاز به برداشتن داشته باشند. درمان توصیه شده به علائم بیمار، اندازه و محل تومور، و بررسی عوارض در مقابل مزایای جراحی بستگی دارد. در این مقاله مبحث تومور مغزی خوش خیم به طور کامل بررسی شد. شما می توانید سوالات، نظرات و تجربیات خود را در اینباره از طریق کادر دیدگاه زیر با ما و سایر خوانندگان عزیز به اشتراک بگذارید.
