سیاتیک در واقع زمانی اتفاق می افتد که به دلیل تنگی نخاعی فشار به عصب سیاتیک وارد و درد در این ناحیه ایجاد می گردد. درد سیاتیک ناشی از تحریک، التهاب یا فشرده شدن عصب در قسمت پایین کمر است. شایع ترین علت آن فتق یا لیز خوردن دیسک است که باعث فشار روی ریشه عصبی می شود. بیشتر افراد مبتلا به سیاتیک با گذشت زمان و درمانهای خودمراقبتی بهبود مییابند. با ما تا انتهای مقاله همراه باشید تا بیشتر در این مورد درمان سیاتیک صحبت کنیم.
سیاتیک چیست؟
سیاتیک درد عصبی ناشی از آسیب یا تحریک عصب سیاتیک است که از ناحیه باسن نشات می گیرد. عصب سیاتیک طولانی ترین و ضخیم ترین عصب بدن (تقریباً به اندازه عرض انگشت) است. در واقع از پنج ریشه عصبی تشکیل شده است: دو ریشه از ناحیه تحتانی کمر به نام ستون فقرات کمری و سه ریشه از ستون فقرات به نام ساکروم. پنج ریشه عصبی به هم می رسند و عصب سیاتیک راست و چپ را تشکیل می دهند.
درد سیاتیک چه حسی برای شخص به همراه دارد؟
افراد درد سیاتیک را بسته به علت آن به روش های مختلفی توصیف می کنند. برخی از افراد درد را به صورت درد شدید یا تیر کشیدن توصیف میکنند. سایر افراد این درد را به عنوان “سوزش”، ” سوزن سوزن شدن یا حالت برق گرفتگی” یا “خنجر زدن” توصیف می کنند. درد ممکن است دائمی باشد یا ممکن است بیاید و برود. همچنین، درد در ساق پا در مقایسه با قسمت پایین کمر شدیدتر است. اگر برای مدت طولانی بنشینید یا بایستید، هنگام ایستادن و زمانی که قسمت بالایی بدن خود را بچرخانید، ممکن است درد بدتر شود. حرکت های اجتناب ناپذیر و ناگهانی بدن مانند سرفه یا عطسه نیز می تواند درد را تشدید کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و شنیدن صحبتهای دکتر میرزامحمدی می توانید از صفحه اینستاگرام یا کانال آپارات دکتر دیدن کنید.
آیا سیاتیک در هر دو پا رخ می دهد؟
سیاتیک معمولاً فقط یک پا را درگیر می کند. با این حال، ممکن است سیاتیک در هر دو پا رخ دهد. این عارضه به این معنا است که عصب در امتداد ستون فقرات در کجا فشرده می شود.
آیا سیاتیک به طور ناگهانی رخ می دهد یا ایجاد آن زمان می برد؟
سیاتیک می تواند به طور ناگهانی یا تدریجی ظاهر شود. بستگی به علت بروز آن دارد. فتق دیسک می تواند باعث درد ناگهانی شود. آرتریت در ستون فقرات نیز به تدریج و با گذشت زمان ایجاد می شود.
سیاتیک چقدر شایع است؟
سیاتیک عارضه ای بسیار شایع است. حدود ۴۰ درصد از مردم در ایالات متحده در طول زندگی خود سیاتیک را تجربه می کنند. کمردرد سومین دلیل رایجی است که مردم به پزشک مراجعه می کنند.
عوامل خطر سیاتیک چیست؟
آسیب دیدگی قبلی: آسیب به کمر یا ستون فقرات شما را در معرض خطر بیشتری برای سیاتیک قرار می دهد.
اضافه وزن: ستون فقرات مانند یک جرثقیل عمودی است. عضلات شما وزنه تعادل هستند. وزنی که در جلوی بدن خود حمل می کنید همان چیزی است که ستون فقرات (جرثقیل) باید بلند کند. هر چه وزن بیشتری داشته باشید، عضلات کمر باید بیشتر کار کنند. این امر می تواند منجر به کشیدگی کمر، درد و سایر مشکلات کمر شود.
مشاغل سنگین: مشاغلی که به بلند کردن اجسام سنگین نیاز دارند ممکن است خطر ابتلا به مشکلات کمر را افزایش دهند یا کارهایی که با نشستن طولانی مدت ممکن است خطر مشکلات کمر را افزایش دهند.
دیابت: دیابت با احتمال بالا بردن آسیب عصبی، احتمال ابتلا به سیاتیک را افزایش میدهد.
آرتروز: آرتروز می تواند به ستون فقرات شما آسیب برساند و اعصاب را در معرض آسیب قرار دهد.
استعمال دخانیات: نیکوتین موجود در تنباکو میتواند به بافت ستون فقرات آسیب برساند و استخوانها را ضعیف کند.
علائم سیاتیک چیست؟
علائم سیاتیک عبارتند از:
- درد متوسط تا شدید در ناحیه کمر، باسن و پایین ساق پا.
- بی حسی یا ضعف در ناحیه کمر، باسن یا ساق پا
- دردی که با حرکت بدتر می شود
- از دست دادن توان حرکت
- احساس “سوزن و سوزن” در پاها و انگشتان پا
- از دست دادن کنترل روده و مثانه
سیاتیک چگونه درمان می شود؟
هدف از درمان سیاتیک، کاهش درد و افزایش توان تحرک است. بسته به علت بروز این عارضه، بسیاری از علائم سیاتیک به مرور زمان با برخی درمانهای خودمراقبتی ساده از بین میروند.
درمان های خودمراقبتی عبارتند از:
استفاده از کمپرس سرد و یا یا کیسه آب گرم: ابتدا از کمپرس سرد برای کاهش درد و تورم استفاده کنید. می توانید بسته های یخ یا کیسه ای از سبزیجات یخ زده را که در یک حوله پیچیده شده اند روی ناحیه آسیب دیده بمالید. به مدت ۲۰ دقیقه، چند بار در روز استفاده کنید. بعد از گذشت چند روز از کیسه آب گرم استفاده کنید. هر بار ۲۰ دقیقه کیسه آب گرم روی ناحیه درد قرار دهید.
مصرف داروهای بدون نسخه: داروهایی برای کاهش درد، التهاب و ورم مصرف کنید. بسیاری از داروهای رایج بدون نسخه در این دسته که داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) نامیده می شوند، شامل آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن هستند. اگر می خواهید آسپرین مصرف کنید مراقب باشید. آسپرین می تواند باعث زخم و خونریزی در برخی افراد شود. اگر قادر به مصرف NSAIDs نیستید، می توانید به جای آن استامینوفن مصرف شود.
انجام حرکات کششی ملایم: حرکات کششی ملایم را از یک مربی با تجربه در مورد کمردرد بیاموزید.
سایر گزینه های درمانی عبارتند از:
داروهای تجویزی: پزشک شما ممکن است شل کننده های عضلانی مانند سیکلوبنزاپرین تجویز کند.
فیزیوتراپی: هدف فیزیوتراپی یافتن حرکات ورزشی است که با کاهش فشار روی عصب، سیاتیک را کاهش می دهد. یک برنامه ورزشی باید شامل تمرینات کششی برای بهبود انعطاف پذیری عضلات و تمرینات هوازی (مانند پیاده روی، شنا، ایروبیک در آب) باشد.
تزریقات نخاعی: تزریق کورتیکواستروئید، یک داروی ضد التهاب، به کمر ممکن است به کاهش درد و تورم اطراف ریشه های عصبی آسیب دیده کمک کند. تزریقات باعث تسکین درد کوتاه مدت (معمولا تا سه ماه) می شود و تحت بی حسی موضعی به عنوان یک درمان سرپایی انجام می شود. ممکن است هنگام تزریق، کمی فشار و احساس سوزش داشته باشید.
چه زمانی باید به جراحی فکر کرد؟
جراحی ستون فقرات معمولاً توصیه نمیشود، مگر اینکه با روشهای درمانی دیگر مانند کشش و دارو بهبود نیافته باشید، درد شما بدتر شود، ضعف شدید در عضلات اندام تحتانی خود داشته باشید یا کنترل مثانه یا روده را از دست داده باشید.
گزینه های جراحی برای تسکین سیاتیک عبارتند از:
میکرودیسککتومی: این یک روش کم تهاجمی است که برای از بین بردن فتق دیسک که بر روی عصب فشار میآورند استفاده میشود.
لامینکتومی: در این روش، لامینا (بخشی از استخوان مهره، سقف کانال نخاعی) که باعث ایجاد فشار بر روی عصب سیاتیک می شود، برداشته می شود.
خطرات جراحی ستون فقرات چیست؟
اگرچه این روش ها بسیار ایمن و موثر در نظر گرفته می شوند، اما همه جراحی ها دارای خطراتی هستند. خطرات جراحی ستون فقرات عبارتند از:
- خون ریزی
- عفونت
- لخته شدن خون
- آسیب عصبی
- نشت مایع نخاعی
- از دست دادن کنترل مثانه یا روده
هزینه درمان سیاتیک چیست؟
هزینه درمان جراحی ستون فقرات بسته به حاد بودن مشکل، درمان پیشنهادی و تخصص پزشک متفاوت می باشد. به منظور اطلاع دقیق از هزینه های ضروری است که به بهترین جراح مغز و اعصاب در تهران مراجعه شود.
کلام آخر
سیاتیک یکی از مشکلات ناشی از تنگی کانال نخاعی می باشد. این آسیب منجر به فشار به عصب سیاتیک و درد در ناحیه کمر می گردد. لذا درمان به موقع سیاتیک از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.
