جراحی فیوژن ستون فقرات عملی است که با متوقف کردن حرکت در بخشی از مهره‌های کمر که منجر به ایجاد درد شده‌اند انجام می‌شود. در واقع در طی جراحی یک یا چند مهره‌ی استخوانی ستون فقرات برای همیشه به یکدیگر متصل می‌شوند.
هدف اصلی این تکنیک جراحی ستون فقرات، کاهش دردهای مزمن در ناحیه کمر می‌باشد. حرکت غیرطبیعی برخی مهره‌ها روی یکدیگر می‌تواند منجر به درد در پا و یا بازو شود. ادغام این استخوان‌ها با یکدیگر موجب تثبیت و تراز شدن استخوان ستون فقرات می‌شود. همچنین فضای طبیعی دیسک بین استخوان‌ها را بازیابی می‌نماید و از هرگونه آسیب بیشتر به اعصاب و طناب نخاعی پیشگیری می‌کند.
پس از جراحی فیوژن ستون فقرات، مشکلاتی که در ستون فقرات وجود داشت برطرف نمی‌شود و ممکن است التیام درد به طور کامل انجام نشود. اما حرکت در قسمتی که منجر به بروز درد می‌شد متوقف شده و بیمار می‌تواند عملکرد حرکتی خود را افزایش داده و زندگی روزانه‌ی خود را با درد کمتری ادامه دهد.
روش ها
روش‌های مختلفی جهت انجام جراحی فیوژن ستون فقرات وجود دارد که شامل موارد زیر می‌باشد:
- افزودن استخوان پیوندی به بخشی از ستون فقرات
- ایجاد پاسخ بیولوژیکی جهت رشد استخوان بین دو مهره و جوش خوردن استخوان‌ها
- فیوژن استخوان: در این روش یک استخوان ثابت جایگزین یک مفصل متحرک می‌شود تا حرکت در قسمت مورد نظر متوقف شود.
کاندیدای مناسب جراحی فیوژن ستون فقرات
برخی بیماران مبتلا به شرایطی هستند که با هرگونه حرکت بیش از حد در یک مهره، درد شدیدی را تجربه می‌نمایند که منجر به اختلال در عملکرد روزمره‌ی آنها می‌شود. در این موارد جراحی فیوژن ستون فقرات به عنوان آخرین روش درمان و در صورتی که تمام روش‌های دیگر بررسی شده باشد در نظر گرفته می‌شود. برخی از این شرایط عبارتند از:
- بیماری دژنراتیو دیسک کمر
- اسپوندیلولیستزیس کمری
- ضعف و یا ناپایداری در ستون فقرات که ممکن است به دلیل عفونت و یا تومور ایجاد شده باشد.
- شکستگی
- اسکولیز و یا تغییر شکل مهره‌ها
پیش از جراحی فیوژن ستون فقرات باید روش‌های فیزیوتراپی و ورزشهای توصیه شده را به خوبی انجام دهید. در برخی موارد کمردرد با پیگیری منظم جلسات فیزیوتراپی به طور قابل توجهی بهبود می‌یابد و احتیاجی به روش‌های تهاجمی درمان مانند جراحی نمی‌باشد.
نحوه جراحی فیوژن ستون فقرات
در هر سطحی از ستون فقرات، فضای دیسک در قسمت جلو و مفاصل فاست در قسمت پشت قرار گرفته‌اند. ساختار نام برده شده در کنار یکدیگر یک قطعه‌ی حرکتی را تشکیل می‌دهند و میزان حرکت را در قسمت‌های مختلف ستون فقرات را تعیین می‌نمایند.
کمردرد هنگامی ایجاد می‌شود که آسیب و یا تغییرات دژنراتیو موجب حرکات غیرطبیی در مهره‌ها شده و سائيدگی و اصطکاک مهره‌های روی یکدیگر منجر به حرکاتی ناپایدار و ایجاد درد می‌شود. مثلا در موارد شدید، سائیدگی مهره‌ها می تواند منجر به پارگی دیسک شود.
در جراحی فیوژن ستون فقرات دو بخش یک مهره با یکدیگر ادغام می‌شوند تا حرکت در یک قسمت متوقف شود. به عنوان مثال جوش خوردن در مهره‌های 4 و 5 قطعات کمری یک همجوشی یک سطحی را ایجاد می‌نماید. با توجه به شدت بیماری و ناحیه‌ی مورد جراحی ممکن است همجوشی‌های دو سطحی نیز در طی جراحی ایجاد شود. در همجوشی دو سطحی سه مهره به یکدیگر اتصال می‌یابند.
در طی جراحی فیوژن ستون فقرات همان طور که پیشتر اشاره شد با پیوند استخوان، دو مهره که قابلیت تحرک داشته‌اند به یک استخوان بلند که دیگر تحرکی ندارد تبدیل می‌شوند.
گزینه‌های پیوند استخوان
- استخوان پیوندی از لگن بیمار (استخوان اتوگرافت)
- پیوند استخوان از جسد (استخوان آلو گرافت)
- استخوان‌های مصنوعی
جراحی از کجا شروع می شود؟
- جراحی از قسمت جلو
- جراحی از قسمت کمر
- جراحی از قسمت پهلو
در طی این تکنیک عمل دیسک کمر، ابتدا هسته‌ی دیسک برداشته می‌شود و حفره‌ای در استخوان قشری ایجاد می‌شود تا استخوان اسفنجی نمایان شود. در انتها با پیوند استخوان، مهره‌ها با جوش خوردن به یکدیگر بی‌حرکت می‌شوند. ناحیه جراحی شده با صفحات فلزی، میله و پیچ در کنار یکدیگر ثابت نگه داشته می‌شوند تا مراحل جوش خوردن استخوان‌ها به یکدیگر به خوبی انجام شود.
پس از اتمام جراحی فیوژن ستون فقرات روند طبیعی بهبود آغاز می‌شود و استخوان جدید تشکیل می‌شود. حدود 3 تا 6 ماه پس از جراحی، استخوان پیوندی به مهره‌های بالا و پایین ناحیه پیوند شده اتصال می‌یابد تا یک استخوان یک تکه جامد در اطراف ایمپلنت فلزی (که در طی جراحی متصل شده بود) تشکیل شود.
در ویدئو زیر ورزش هایی که بهتر است بعد از جراحی دیسک کمر انجام دهید را می بینید:
ورزشهای بعد از جراحی دیسک کمر
آمادگی‌های پیش از جراحی فیوژن ستون فقرات
- مصرف داروهایی که موجب رقیق شدن خون می‌شود از 10 روز پیش از جراحی باید قطع شود.
- از 1 هفته پیش از جراحی تا 2 هفته پس از جراحی از مصرف هرگونه نوشیدنی حاوی الکل خودداری نمائيد.
- سیگار و تمام مشتقات آن پیش از جراحی باید به طور کامل ترک شود.
- 1 هفته پیش از جراحی جهت جلوگیری از یبوست از غذاهای حاوی فیبر استفاده نمائيد.
- در روزهای پیش از جراحی 8 تا 10 لیوان مایعات مصرف نمايئد تا بدن شما هیدراته باقی بماند.
- از هرگونه نوشیدن و آشامیدن از شب پیش از جراحی فیوژن ستون فقرات خودداری نمائید.
