آندوسکوپی یا جراحی تومور هیپوفیز از راه بینی چگونه انجام می شود؟ هیپوفیز یک بافت کوچک و مهم است که در ناحیه زیری مغز قرار دارد. این غده هورمون هایی را به جریان خون ترشح می کند که باعث می شود کارکردهای بدن را کنترل کنند. به توده هایی که به طور غیر عادی در این بافت ایجاد می شود تومور هیپوفیز می گویند. یکی از روش های درمانی این تومورها جراحی از راه بینی یا آندوسکوپی هیپوفیز می باشد. با ما تا انتهای مقاله همراه باشید تا بیشتر در این خصوص بدانید.
هیپوفیز چیست؟
غده هیپوفیز فرایندهایی مانند رشد، تولید مثل، عملکرد کلیه ها و سینه ها را کنترل می کند. همان طور که گفته شد به توده های غیر طبیعی که در بافت هیپوفیز به وجود می آیند غده هیپوفیز گفته می شود که این تومور ها باعث تولید بیش از حد برخی هورمون ها در هیپوفیز می شوند و عملکرد این غده را مختل می کند. معمولا اکثر تومورهای هیپوفیز غیر سرطانی و خوش خیم هستند. در صورتی پزشک شما به وجود این تومورها مشکوک باشد انجام برخی از آزمایش ها مانند آزمایش تیروئید، خون و یا ادرار را جهت تشخیص قطعی بیماری توصیه می کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و شنیدن صحبت های دکتر خلیل میرزامحمدی درباره درمان بیماری ها و جراحی های مغز و اعصاب می توانید از صفحه اینستاگرام یا کانال آپارات دکتر دیدن کنید.
غده هیپوفیز چه هورمون هایی را ترشح می کند؟
هورمون هایی که توسط غده هیپوفیز ترشح می شوند عبارتند از:
- هورمون محرک تیروئید: هورمون تیروئید عملکرد مربوط به غده تیروئید در بدن را کنترل می کند.
- هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک: غده های آدرنال توسط این هورمون کنترل می شود.
- هورمون تحریک پیاز مو: این هورمون در بلوغ و تولید مثل افراد نقش دارد.
- لوستینیزه کننده: این هورمون رشد جنسی افراد را کنترل می کند.
- هورمون رشد: هورمون رشد در رشد بدن در کودکی و بلوغ تاثیر دارد.
- هورمون پرولاکتین: این هورمون تولید شیر در سینه بانوان حین بارداری را کنترل می کند.
علت و علائم ایجاد تومور در هیپوفیز چیست؟
تا کنون محققان دلیل قطعی برای ایجاد تومورهای هیپوفیز را کشف نکرده اند. اما به طور کلی این احتمال وجود دارد که ژنتیک یکی از علل مهم در ایجاد این تومورها باشد. برخی از علائم این تومورها شامل خشکی پوست، یبوست و اختلالات و مشکلات بینایی می باشد.
جراحی تومور هیپوفیز از راه بینی/آندوسکوپی تومور هیپوفیز
یکی از ضعف های تشخیص تومور هیپوفیز این است که زمانی که تومور تشخیص داده می شود نمی توان متوجه شد که با گذشت زمان این تومور به تومورهای سرطانی تبدیل می شود و یا خیر. بنابراین باید با کمک بهترین متخصص مغز و اعصاب به درمان قطعی این تومورها بپردازیم. جراحی آندوسکوپی هیپوفیز نیز جراحی ترانس اسفنوئید نامیده می شود. این روش رایج ترین نوع درمان تومورهای هیپوفیز می باشد. موفقیت و نتیجه جراحی به عوامل مختلفی مانند نوع تومور، محل و اندازه تومور و مهم تر از همه تخصص جراح بستگی دارد. در مورد تومورهای مهره گردنی بیشتر بدانید.
غده هیپوفیز به مغز متصل است و محل قرار گیری آن در زیر مغز است. این موضوع امکان دسترسی به این غده از طریق بینی را فراهم می کند. در این روش جراح از لوله آندوسکوپ که لوله ای باریک و فلزی است و دوربین و ابزارهای کوچکی را درون خود دارد استفاده می کند. این لوله از طریق بینی و سوراخی که داخل سینوس ایجاد می شود وارد بخش پایینی جمجمه ی بیمار شده و به هیپوفیز می رسد، که جراح می تواند تصاویر ارسالی از این طریق را مشاهده کرده و از طریق ابزار های کوچک موجود درون آندوسکوپ، بافت های ناخواسته را بریده.
چرا از روش آندوسکوپی یا جراحی تومور هیپوفیز استفاده می کنیم؟
این روش جراحی برای از بین بردن انواع تومورهای هیپوفیز انجام می گیرد و روشی بسیار موثر در درمان تومور غده هیپوفیز می باشد.
- در مرحله اول باید به یک جراح متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
- قبل از انجام عمل باید بینایی شما معاینه و بررسی شود.
این عمل معمولا با استفاده از بیهوشی عمومی انجام می شود. - قبل از عمل از داروهایی که خطر خونریزی را افزایش می دهند استفاده نکنید.
- قبل از عمل هیچ دارویی را بدون هماهنگی با پزشک خود مصرف نکنید.
- قبل از عمل آزمایش هایی برای بررسی وضعیت شما گرفته می شود.
اقدامات قبل از انجام جراحی تومور هیپوفیز
- در مرحله اول باید به یک جراح متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
- قبل از انجام عمل باید بینایی شما معاینه و بررسی شود.
این عمل معمولا با استفاده از بیهوشی عمومی انجام می شود. - قبل از عمل از داروهایی که خطر خونریزی را افزایش می دهند استفاده نکنید.
- قبل از عمل هیچ دارویی را بدون هماهنگی با پزشک خود مصرف نکنید.
- قبل از عمل آزمایش هایی برای بررسی وضعیت شما گرفته می شود. در مورد تومورهای نخاعی بیشتر بدانید.
مراقبت های بعد از انجام جراحی تومور هیپوفیز
- داروهای ضد درد تجویز شده از سوی پزشک را در زمان مشخص شده مصرف نمایید. این داروها معمولا برای کنترل سردردهای بعدی می باشد.
- از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید
- بعد از انجام جراحی به طور مرتب به متخصص غدد و جراح خود برای چکاپ مراجعه کنید.
- تست بینایی برای بررسی بینایی خود انجام دهید.
- ام آر آی بگیرید.
- توجه داشته باشید در صورت بروز هر یک از علائم زیر به پزشک جراح خود مراجعه کنید:
- تب
- خونریزی
- تهوع و استفراغ
- ترشح آبکی و خونریزی از بینی
- افزایش ادرار
- آندوسکوپی تومور هیپوفیز
مدت زمان عمل آندوسکوپی تومور هیپوفیز و بستری بعد از عمل چقدر است؟
انجام عمل آندوسکوپی هیپوفیز ممکن است چندین ساعت به طول بی انجامد و بعد از عمل معمولا بیمار یک الی دو روز در بیمارستان بستری می شود.
فیلمی کوتاه از جراحی آندوسکوپ تومور هیپوفیز
آیا جراحی تومور هیپوفیز خطرناک است؟
به طور معمول و کلی هر نوع جراحی ممکن است دارای عوارضی مانند عوارض بعد از بیهوشی باشد. اما اگر جراحی تومور هیپوفیز توسط جراح با تجربه و ماهر انجام نشود و ناخواسته آسیبی به غده وارد شود ممکن عوارض بیشتری نیز به همراه داشته باشد که این عوارض شامل موارد زیر می باشند.
- دیابت بی مزه که باعث ایجاد تشنگی در افراد می شود.
- در برخی موارد مایعات نخاعی از بینی شخص نشت کرده و بیرون می آید.
- ممکن است شخص بعد از جراحی دچار سردردهای مزمن شود که به این سردردها، سردردهای سینوسی می گویند.
- گرفتگی بینی یکی دیگر از عوارض جراحی غده هیپوفیز است که این مشکل معمولا ۲ الی ۳ هفته پس از جراحی برطرف می شود.
- یکی از مهم ترین خطرات احتمالی خونریزی بوده که باعث سکته مغزی می شود.
هزینه درمان
هزینه درمان این تومور بسته به نوع تومور، درمان پیشنهادی، مقدار درگیری و تخصص پزشک متفاوت می باشد. به منظور اطلاع دقیق از هزینه ها باید با بهترین جراح مغز و اعصاب در تهران مشاوره شود و فرد مورد معاینه قرار بگیرد.
نتیجه گیری
همانطور که گفته شد تومورهای هیپوفیز معمولا نوعی تومور مغزی خوش خیم و غیر سرطانی هستند اما ممکن است بر اثر رشد این تومورها آسیب هایی به مغز و دیگر اندام های بدن وارد شود پس به محض مشاهده علائم این بیماری که در این مقاله آن ها را بیان کردیم به جراح متخصص مراجعه کنید.
