رشد غیر طبیعی توده در مغز را تومور مغزی می نامند. تومور های مغزی به چند دسته تقسیم می شوند. برای بسیاری ممکن است این سوال پیش آید که علل و علائم تومور مغزی چیست؟ آیا تومور مغزی درمان دارد؟ چطور متوجه شویم تومور داریم یا نه؟ و بسیاری از سوالات دیگر از این قبیل که در ادامه به آن ها پاسخ خواهیم داد.
تومور مغزی چیست؟
تومور مغزی یک توده و یا تجمع غیر عادی سلول ها در مغز می باشد. مغز در ناحیه ای به نام جمجمه قرار دارد که محیطی سفت و محدود است. هر گونه رشد و تجمع غیر طبیعی در این ناحیه باعث فشار به مغز و در نهایت آسیب مغزی می شود. تومور ها دو نوع مختلف دارند. انواع تومور مغزی خوش خیم و انواع تومور مغزی بدخیم. علاوه بر آن تومورهای مغزی در دو دسته اولیه و ثانویه قرار می گیرند. تومورهایی که در دسته اولیه قرار دارند از خود مغز نشات می گیرند و اغلب خوش خیم هستند. تومورهای ثانویه که به آن ها تومورهای متاستاتیک نیز گفته می شود از اندام های دیگر منشا می گیرند به طوری که تومور ها از اندام های دیگر مانند پستان به مغز سرایت می کند و مغز را نیز درگیر می کند.
تومور مغزی اولیه
همان طور که گفته شد منشا این تومورها در خود مغز است. تومورهای اولیه ممکن است در سلول های مغز، سلول های عصبی، غدد و یاغشای اطراف مغز رخ دهد. تومورهای اولیه مغز هم می توانند خوش خیم و هم بد خیم باشند که معمولا آن ها خوش خیم هستند.
از انواع تومورهای اولیه می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- اپاندیمم
- تومورهای غده پینه آل
- تومورهای هیپوفیز
- مننژیوم
- لنفوم اولیه سیستم عصبی مرکزی
- تومور ژرم سل اولیه
- تومور شوانوما که در سلول هایی که غلاف میلین را تولید می کنند رخ می دهد.
برای کسب اطلاعات بیشتر و شنیدن صحبت های دکتر خلیل میرزامحمدی درباره درمان بیماری ها و جراحی های مغز و اعصاب می توانید از صفحه اینستاگرام یا کانال آپارات دکتر دیدن کنید.
تومور مغزی ثانویه
تومور مغزی ثانویه از تومورهای شایع مغز می باشد که بر اثر سرطان های زیر می تواند به مغز سرایت کند.
- سرطان ریه
- سرطان پوست
- سرطان پستان
- سرطان کلیه
به دلیل سرایت این نوع تومورها از قسمت های دیگر تومور های ثانویه همیشه بدخیم هستند زیرا که در صورت بدخیم بودن تومورها به قسمت های دیگر بدن سرایت می کنند و تومورهای خوش خیم دیگر قسمت های بدن را درگیر نمی کنند.
علائم تومور مغزی
تومور مغزی بسته به اندازه، محل و سرعت رشد تومور علائم متفاوتی دارد. برخی از این علائم عبارتند از:
- سردردهایی که در صبح و هنگام سرفه و عطسه شدید تر هستند.
- تاری دید و دوبینی
- حالت تهوع
- تشنج
- تغییر در حفظ تعادل
- سردرگمی و گیجی
- مشکل در گفتار
- بی حسی قسمتی از بدن مانند دست یا پا
- حرکات غیر قابل کنترل
عوامل تاثیر گذار در ایجاد تومور مغزی چیست؟
برخی از عوامل باعث ایجاد تومور مغزی می شوند. که این عوامل پر خطر عبارتند از:
در معرض مواد شیمیایی بودن
قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی خاص می تواند ریسک ابتلا به تومورهای مغزی را افزایش دهد.
در معرض اشعه بودن
قرار گرفتن در معرض اشعه های یونیز کننده باعث ابتلا سرطان ها می شوند. قرار گرفتن در معرض اشعه های پرتو درمانی و حادثه فوکوشیما نمونه هایی از موارد قرار گرفتن افراد مقابل اشعه های یونیز کننده هستند.
سابقه خانوادگی
تنها ۵ تا ۱۰ درصد از کل سرطان ها ارثی هستند. اگر در خانوادتان چندین نفر مبتلا به تومورهای مغزی را دارید بهتر است با پزشک مشورت کنید.
سن
ریسک ابتلا به تومورهای مغزی با افزایش سن بیشتر می شود.
راه های تشخیص تومور مغزی چیست؟
برای تشخیص تومورهای مغزی در ابتدا باید پزشک شما را معاینه کند. در این معاینه ممکن است بینایی، تعادل، شنوایی و قدرت بیمار بررسی شود. در صورت وجود مشکل و موارد مشکوک پزشک مراحل بعدی را برای آزمایشات و تصویر برداری شروع می کند.
سی تی اسکن
پزشک به وسیله سی تی اسکن می تواند برخی از رگ های خونی را واضح تر ببیند.
تصویربرداری و یا MRI
در ام آر آی از یک رنگ مخصوص که به بازو تزریق می شود استفاده می کنند. تفاوت ام آر آی با سی تی اسکن این است که در سی تی اسکن از اشعه استفاده می شود ولی در ام آر آی از اشعه استفاده نمی شود و تصویر واضح تری از مغز نشان داده می شود.
عکس برداری از جمجمه با اشعه ایکس
ممکن است تومور مغزی با وارد آوردن فشار به جمجمه باعث ایجاد شکستگی در استخوان جمجمه شود. که اشعه ایکس باعث می شود این شکستگی دیده شود.
آنژیوگرافی
در آنژیوگرافی از یک رنگ استفاده می شود که معمولا از طریق ران تزریق می شود تا پزشک بتواند وضعیت خون رسانی به مغز را بررسی کند. آنژیوگرافی در جراحی به پزشک کمک می کند. همچنین در مواردی که سرطان به استخوان رسیده باشد رسوبات کلسیم در جریان خون به وسیله اشعه ایکس دیده می شود.
بافت برداری
در بافت برداری قسمتی از تومور برداشته می شود تا بدخیم بودن و یا خوش خیم بودن تومور تعیین شود. در بافت برداری می توان متوجه شد که تومور از نوع اولیه و یا ثانویه می باشد.
روش های درمان تومورهای مغزی
به طور کلی درمان تومور مغزی به نوع، محل، اندازه تومور و وضعیت سلامت بیمار بستگی دارد.
متداول ترین روش های درمانی برای تومورهای مغزی جراحی است. اگر تومور مغزی در جایی واقع شده باشد که امکان جراحی به پزشک را بدهد پزشک تلاش می کند تا بدون آسیب رساندن به قسمت های سالم مغز تومور مغزی را خارج کند. در این بین برخی از تومورها به دلیل محل قرارگیری برداشتن تومور را محدود می کنند و ممکن است برداشتن تومور به دلیل نزدیکی به قسمت مغز خطرناک باشد با این حال حتی برداشتن قسمتی از تومور برای بیمار مسمر ثمر است و به کاهش علائم بیمار کمک می کند.
اگر اطلاعات کاملی درباره دوره نقاهت بعد از عمل تومور مغزی ندارید، مقاله لینک شده به شما می گوید انجام چه کارهایی به راحت تر سپری کردن این دوران و رسیدن به بهترین نتیجه از عمل کمک خواهند کرد.
بیشتر بخوانید: بهترین جراح تومور مغزی
کلام آخر
تشخیص و درمان زودهنگام و به هنگام تومورهای مغزی بسیار حائز اهمیت است و به روند بهبودی و سلامت بیمار کمک می کند. در نتیجه اگر برخی از علائم ذکر شده و یا علائم مشکوکی دارید با مراجعه به بهترین جراح مغز و اعصاب تهران یا شهر خود، می توانید از سلامت و وضعیت خود آگاه شوید.