درحالت عادی ستون فقرات افراد دارای بخش هایی به سمت بیرون و داخل می باشد. در حالت طبیعی ستون فقرات را می توان شبیه به حرف s دانست. در برخی از افراد ستون فقرات دچار انحراف ها ی غیر طبیعی می شود. در این مطلب قصد داریم تا درباره انحراف ستون فقرات صحبت کنیم.
ستون فقرات
یکی از وظایف ستون فقرات محافظت از نخاع می باشد. همچنین ستون فقرات مانند یک ستون نگهدارنده وزن بدن می باشد.سه انحنا در ستون فقرات وجود دارد که باعث می شود وزن بدن به طور یکنواخت تقسیم شود و از وارد شدن فشار به ستون فقرات جلوگیری می کند.
ستون فقرات دارای اندکی انحنا می باشد که باعث جذب استرس و فشار حرکات روزمره می شود. این انحنا اگر شدید شود مشکلاتی را برای فرد ایجاد می کند که باعث ایجاد درد در بیمار می شود. انحنای شدید باعث تنگ تر شدن فضای درون ستون فقرات و تحت فشار قرار گرفتن ریشه های اعصاب می شود.برای درمان این مشکل باید با یک متخصص مشورت کنید.
ستون فقرات از چه بخش هایی تشکیل شده است؟
به طور کلی ستون فقرات از سه بخش اصلی تشکیل شده است. این بخش ها عبارتند از:
مهره های گردنی
بالاترین بخش ستون فقرات مهره های گردنی هستند. مهره های گردنی از هفت مهره تشکلی می شوند. دو مهره ای که در ابتدا قرار دارند باعث تکان دادن گردن می شوند.
مهره های صدری
مهره های صدری همان مهره های قسمت قفسه سینه هستند. این قسمت از ۱۲ مهره تشکیل شده است. در ناحیه مهره های صدری، دنده ها به ستون فقرات وصل می شوند.
مهره های کمری
این قسمت از ستون فقرات معمولا از پنج مهره تشکیل شده است. قسمت زیادی از وزن بدن را مهره های کمری تحمل می کنند. البته قابل ذکر است که این مهره ها در برخی از افراد به جای ۵ مهره، ۶ مهره می باشد.
برای دیدن صحبت های تخصصی دکتر خلیل میرزامحمدی درباره بیماری و جراحی های حوزه مغز و اعصاب از صفحه اینستاگرام یا کانال آپارات دکتر دیدن کنید.
انواع انحراف ستون فقرات
به طور معمول زمانی که از پشت به ستون فقرات نگاه میکنیم باید آن را به صورت یک خط صاف ببینیم و به صورت جانبی دارای انحنای بسیار کم و ملایمی می باشد. زمانی که انحراف ستون فقرات به وجود می آید این انحناها شدت پیدا می کنند. این انحناها به صورت گوژپشتی، اسکولیوز و لوردوز خود را نشان می دهند.
گوژپشتی (کیفوز)
انحنای شدید ستون فقرات در بخش فوقانی پشت بدن را گوژپشتی یا کیفوز می گویند. انحنای کم و طبیعی در ستون فقرات باعث نگه داشتن وزن سر و جذب ضربه می شود. اگر این انحنا بیش از حد باشد گوژپشتی رخ می دهد. گوژپشتی قوز قابل مشاهده ای در پشت بدن بیمار می باشد. کیفوز باعث افزایش فشار بر روی ستون فقرات می شود. همچنین ممکن است این فشار به ریه ها نیز وارد می شود که باعث ایجاد مشکلات در تنفس می شود.
علت ایجاد قوز کمر
علت هایی که ممکن است باعث ایجاد قوز کمر می شود عبارتند از:
- پوکی استخوان
- افزایش سن
- عفونت در ستون فقرات
- آسیب وارد شدن به ستون فقرات
- تومور
چگونه از انحراف ستون فقرات می توان پیشگیری کرد؟
با استفاده از روش هایی می توانید از انحراف ستون فقرات پیشگیری کنیم.
نشستن به صورت صحیح
- زمان نشستن اگر پاهایتان به کف زمین نمی رسد از زیرپایی استفاده کنید.
- از انداختن پاها بر روی یکدیگر خودداری کنید.
- باید به گونه ای بنشینید که مچ پاها جلوی زانوها قرار گیرد.
- زمان نشستن، پشتی صندلی باید به شکلی باشد که ستون فقرات تکیه گاه مناسبی داشته باشد.
- از نشستن در یک وضعیت برای مدت طولانی خودداری کنید.
ایستادن به صورت صحیح
- هنگام ایستادن سعی کنید بیشترین وزن بدن را بر روی برجستگی کف پا بیاندازید.
- سعی کنید هنگام ایستادن پاهایتان را به اندازه عرض شانه هایتان باز کنید.
- هنگام ایستادن بدن خود را صاف نگه دارید و شانه هایتان را به عقب ببرید.
- سر خود را صاف نگه دارید.
- اگر در شرایطی هستید که مجبور به ایستادن برای طولانی مدت هستید وزن خود را بین دو پا جا به جا کنید.
خوابیدن به روش صحیح
- برای خوابیدن تشکی تهیه کنید که با خوابیدن بر روی آن احساس راحتی کنید.
- از بالش های طبی که باعث اصلاح حالت اندام می شود استفاده کنید.
- از خوابیدن بر روی شکم خودداری کنید.
- برای تسکین درد های کمر خوابیدن بر روی پهلو و یا پشت بهتر می باشد. زمانی که ب پهلو می خوابید از یک بالشت برای قرار دادن بین پاهایتان استفاده کنید، زمانی که پشت می خوابید از یک بالشت زیر زانوهایتان استفاده کنید.
تشخیص انحراف ستون فقرات
زمانی که بیمار برای درمان انحراف ستون فقرات مراجعه می کند ابتدا باید به دقت مورد معاینه قرار گیرد و علت های احتمالی بروز انحراف ستون فقرات بررسی شود. در معاینه توسط متخصص مواردی مانند سوابق خانوادگی، شدت درد مورد بررسی قرار می گیرد. بعد از بررسی وضعیت بیمار ممکن است پزشک دستور به رادیوگرافی با اشعه ی ایکس دهد. با استفاده از رادیوگرافی پزشک می تواند ساختار و میزان انحراف ستون فقرات را ببینید. در برخی از موارد ممکن است پزشک برای نتایج بیشتر و بهتر اسکن MRI، سی تی اسکن و نوار عصب و عضله را تجویز کند.
درمان انحراف ستون فقرات
برای درمان انحراف ستون فقرات روش های مختلفی وجود دارد که به طور کلی به دو روش درمان غیر جراحی و درمان توسط جراحی تقسیم می شوند. معمولا پزشکان تا حد امکان روش های غیر جراحی را تجویز می کنند و جراحی به عنوان آخرین گزینه در درمان درنظر گرفته می شود.
روش های غیر جراحی عبارتند از:
بریس
می توان با استفاده از کمربندهای طبی مخصوص درد کمر را کاهش داد. این روش تنها باعث کاهش درد می شود و در اصلاح شکل ستون فقرات در بزرگسالان تاثیری ندارد.
فیزیوتراپی
یکی از روش های مهم در درمان بیماری انحراف ستون فقرات انجام فیزیوتراپی می باشد. انجام برنامه ی فیزیوتراپی می تواند باعث تسکین و کاهش درد در بیماران شود.
استفاده از دارو
با مصرف مکمل ها و دارو هایی می توان به استحکام و تقویت استخوان ها کمک کرد.
درمان با استفاده از جراحی
در برخی از موارد ممکن است انجام جراحی برای درمان بیمار توصیه شود. این موارد عبارتند از:
- وجود درد شدید: زمانی که روش های غیر از جراحی برای کاهش درد در بیمار تاثیر ندارد از روش جراحی با هدف از بین رفتن درد استفاده می شود.
- پیشرفت انحراف ستون فقرات: در بیمارانی که انحراف ستون فقرات در حال پیشرفت و بیشتر شدن باشد از گزینه جراحی استفاده می شود.
جراحی به منظور درمان انحراف ستون فقرات توسط بهترین جراح مغز و اعصاب انجام می گیرد.
کلام آخر
در الین مقاله درباره انحراف ستون فقرات و علت ایجاد این بیماری صحبت کردیم همچنین از روش های درمانی مورد استفاده در برطرف کردن این مشکل نیز گفتیم. انحراف در ستون فقرات ممکن است باعث ایجاد درد و شکل نامناسب در بیماران گردد از این رو برای درمان این بیماری باید به پزشک متخصص مراجعه کرد.